8. Evaluatie Wet Uniformering Loonbegrip: Top of Flop of Top noch Flop?
Op 18 juli 2017 zond de staatssecretaris van Financiën het onderzoeksrapport ‘Evaluatie effecten administratieve lasten bedrijven Wet uniformering loonbegrip’ (ULB) naar de Tweede Kamer.
Deze wet is op 1 januari 2013 ingegaan. In de Memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel ULB (Kamerstukken 32.131) dat op 14 september 2009 bij de Tweede Kamer werd ingediend, is destijds door het kabinet een inschatting gemaakt van het besparingspotentieel aan administratieve lasten voor het bedrijfsleven in orde van grootte van € 380 miljoen.
Daarbij is ervan uitgegaan dat het kabinet verwachtte dat door uniformering van het loonbegrip in combinatie met verdere stappen, zoals een loonsomheffing, de loonaangifte aanzienlijk vereenvoudigd zou worden. Bovendien is het voornemen dat de Belastingdienst zelf een aangifteprogramma kon gaan aanbieden waarmee de loonheffingen berekend konden worden niet uitgekomen.
Verder zijn enkele verstoringen opgetreden ten opzichte van de verwachtingen die er in 2009 nog waren. Zo is er bijvoorbeeld geen sprake van een uniform loonbegrip, omdat het UWV nog steeds vraagt om het SV-loon, pensioenfondsen en verzekeraars nog deels hun eigen loonbegrippen hanteren en in cao’s en bedrijfstakeigenregelingen ook nog andere loonbegrippen voorkomen.
De loonadministratie is complex door de vele fiscale en sociale veranderingen in wet- en regelgeving die elk jaar plaatsvinden. En de loonsomheffing of een stap in de richting daarvan heeft nog geen doorgang gevonden.
Ervaringen intermediairs
Heeft ULB geleid tot verandering in behoefte werknemers aan informatie door werkgevers over loonstrook? Intermediairs geven aan dat de uniformering het begrijpelijker maakt voor werknemers, daar waar de loonstroken ook daadwerkelijk zijn aangepast. Het overgrote deel van de werkgevers geeft aan dat men geen structurele verandering heeft gemerkt in het aantal vragen over de gegevens op de loonstrook van werknemers. Slechts een zeer beperkt percentage geeft aan minder vragen te hebben ontvangen.
Heeft ULB doorgewerkt in merkbare vermindering gegevens of vereenvoudiging loonaangifte?
De intermediairs geven aan dat de ULB weliswaar heeft geleid tot minder en/of een samenvoeging van gegevens in de loonaangifteset, maar dat dit in de praktijk niet zo wordt ervaren. De belangrijkste reden is dat er nog heel veel loongegevens overblijven en dat bovendien de loongegevens uit de loonadministratie naar de loonaangifte via de software automatisch worden herleid. 15% van de werkgevers ervaart een structurele verandering in het aantal gegevens dat in de loonaangifte verwerkt moet worden. Bedrijven die de loonadministratie zelf uitvoeren ervaren in grotere mate veranderingen.
Heeft ULB gezorgd voor verandering in kosten voor loonadministratie of uitbesteding daarvan?
Samenvattend is uit de interviews met intermediairs naar voren gekomen dat bedrijven die de loonadministratie geheel of gedeeltelijk uitbesteden, als gevolg van de ULB geen merkbare verandering van kosten hebben ondervonden. Daarnaast geven de softwareleveranciers aan dat de wijzigingen die voor de ULB in hun software gedaan zijn, niet hebben geleid tot een verandering in de prijs van de pakketten die zij aanbieden.
Heeft ULB geleid tot beslissing zelfstandig loonadministratie te voeren of uit te besteden? Intermediairs geven aan dat geen enkele klant door de ULB heeft besloten de loonadministratie in eigen beheer te gaan uitvoeren of juist te gaan uitbesteden.
Conclusie
Vastgesteld kan worden, dat de door de ULB gerealiseerde regeldrukverlichting maar als zeer beperkt wordt ervaren. Van de andere kant bezien heeft een complexe operatie als de invoering van de ULB niet geleid tot problemen, is deze zonder rimpelingen ingevoerd en zonder grote initiële lasten. Top noch flop dus.
Felix Peppelenbosch